Biophilic Design là gì? Nguyên lý, lợi ích & cách áp dụng

Biophilic design là gì? Đó là một phương pháp thiết kế kiến trúc và nội thất theo cách kết nối con người với thiên nhiên, bằng cách đưa các yếu tố tự nhiên vào không gian sống và làm việc, hoặc tạo ra các không gian mô phỏng hoặc liên kết với thiên nhiên. Biophilic design xuất phát từ khái niệm biophilia của nhà sinh học Edward Wilson, ý chỉ sự yêu thích và hướng về thiên nhiên của con người.

Nhà sinh học Edward Wilson – Biophilic Design là gì?

Trong bài viết này, đội ngũ Keen Land sẽ giới thiệu về biophilic design bao gồm: các nguyên lý và yếu tố của nó, các lợi ích cho con người và môi trường, cách áp dụng biophilic design trong các công trình kiến trúc và nội thất, và những ví dụ nổi bật về biophilic design trên thế giới. Hy vọng bài viết này sẽ mang lại cho bạn những thông tin bổ ích và thú vị, và giúp bạn có cái nhìn mới về thiết kế kiến trúc và nội thất.

Nguyên lý và yếu tố của biophilic design

Biophilic design không phải là một khái niệm mới, mà là một sự kế thừa và phát triển của những phong cách thiết kế kiến trúc và nội thất có liên quan đến thiên nhiên, như organic architecture, green architecture, sustainable architecture, eco-design… Tuy nhiên, biophilic design có một đặc điểm khác biệt là nó không chỉ tập trung vào việc bảo vệ môi trường, mà còn quan tâm đến việc tạo ra một mối quan hệ hài hòa giữa con người và thiên nhiên.

Một công trình với phong cách thiết kế Biophilic Design

Để hiểu rõ hơn về biophilic design, chúng ta cần biết về các nguyên lý và yếu tố của nó. Một trong những phân loại phổ biến nhất về các nguyên lý và yếu tố của biophilic design là của Terrapin Bright Green, một công ty tư vấn về thiết kế xanh và bền vững. Theo Terrapin Bright Green, có ba nguyên lý cơ bản của biophilic design:

Nature in the Space: đây là nguyên lý đưa các yếu tố tự nhiên vào không gian sống và làm việc, như cây xanh, ánh sáng tự nhiên, nước, động vật… Mục đích của nguyên lý này là tạo ra một cảm giác gần gũi và tiếp xúc trực tiếp với thiên nhiên. Cách thức áp dụng nguyên lý này là sử dụng các loại cây trồng trong nhà hoặc ngoài trời, các loại đèn chiếu sáng tự nhiên hoặc giả lập ánh sáng tự nhiên, các loại bể cá, ao hồ, suối nhân tạo hoặc tự nhiên, các loại tranh ảnh hoặc đồ trang trí có hình ảnh động vật…

Nature in the Space là nguyên lý đưa các yếu tố tự nhiên vào không gian sống và làm việc

Ưu điểm của nguyên lý này là giúp con người cảm thấy thoải mái, thư giãn và hạnh phúc hơn khi được sống trong một không gian sống động và sinh động. Nhược điểm của nguyên lý này là đòi hỏi nhiều diện tích, chi phí và công sức để duy trì và chăm sóc các yếu tố tự nhiên. Khả năng áp dụng nguyên lý này phụ thuộc vào điều kiện khí hậu, địa lý và văn hóa của từng khu vực.

Natural Analogues: đây là nguyên lý sử dụng các hình ảnh, màu sắc và vật liệu liên quan đến thiên nhiên trong thiết kế kiến trúc và nội thất, như tranh ảnh cảnh quan, sàn gỗ, rèm hoa… Mục đích của nguyên lý này là tạo ra một cảm giác liên tưởng và nhớ lại thiên nhiên.

Sử dụng các hình ảnh, màu sắc và vật liệu liên quan đến thiên nhiên trong thiết kế kiến trúc và nội thất

Cách thức áp dụng nguyên lý này là sử dụng các loại tranh ảnh hoặc họa tiết có chủ đề thiên nhiên, các loại vật liệu tự nhiên hoặc tái chế có màu sắc và kết cấu giống như thiên nhiên, các lo

Nature of the Space: đây là nguyên lý tạo ra các không gian mở và liên kết với thiên nhiên, như cửa sổ lớn, ban công, mái vòm… Mục đích của nguyên lý này là tạo ra một cảm giác khám phá và trải nghiệm thiên nhiên. Cách thức áp dụng nguyên lý này là sử dụng các loại cửa sổ, cửa kính, mái nhà hoặc tường có thiết kế theo hình dạng tự nhiên, hoặc có thể mở rộng hoặc thu hẹp để điều chỉnh ánh sáng và không khí. Ngoài ra, có thể tạo ra các không gian ngoài trời như ban công, sân thượng, vườn hoặc mái xanh để con người có thể tận hưởng thiên nhiên.

Tạo ra các không gian mở và liên kết với thiên nhiên, như cửa sổ lớn, ban công, mái vòm

Ưu điểm của nguyên lý này là giúp con người cảm thấy hứng thú, tò mò và tự do hơn khi được sống trong một không gian đa dạng và linh hoạt. Nhược điểm của nguyên lý này là đòi hỏi nhiều kỹ thuật và công nghệ để thiết kế và vận hành các không gian biến đổi được. Khả năng áp dụng nguyên lý này phụ thuộc vào yêu cầu an toàn, bảo mật và quy định của từng khu vực.

Dưới đây là một bảng so sánh và phân tích các nguyên lý của biophilic design theo các tiêu chí như mục đích, cách thức, ưu nhược điểm, khả năng áp dụng:

Nguyên lý	Mục đích	Cách thức	Ưu điểm	Nhược điểm	Khả năng áp dụng
Nature in the Space	Tạo ra một cảm giác gần gũi và tiếp xúc trực tiếp với thiên nhiên	Đưa các yếu tố tự nhiên vào không gian sống và làm việc	Giúp con người cảm thấy thoải mái, thư giãn và hạnh phúc hơn	Đòi hỏi nhiều diện tích, chi phí và công sức để duy trì và chăm sóc các yếu tố tự nhiên	Phụ thuộc vào điều kiện khí hậu, địa lý và văn hóa
Natural Analogues	Tạo ra một cảm giác liên tưởng và nhớ lại thiên nhiên	Sử dụng các hình ảnh, màu sắc và vật liệu liên quan đến thiên nhiên trong thiết kế kiến trúc và nội thất	Giúp con người cảm thấy ấm áp, gần gũi và quen thuộc hơn	Không mang lại sự sống động và sinh động như yếu tố tự nhiên	Dễ dàng áp dụng trong bất kỳ không gian nào
Nature of the Space	Tạo ra một cảm giác khám phá và trải nghiệm thiên nhiên	Tạo ra các không gian mở và liên kết với thiên nhiên	Giúp con người cảm thấy hứng thú, tò mò và tự do hơn	Đòi hỏi nhiều kỹ thuật và công nghệ để thiết kế và vận hành các không gian biến đổi được	Phụ thuộc vào yêu cầu an toàn, bảo mật và quy định

Lợi ích của biophilic design cho con người và môi trường

Biophilic design không chỉ là một phong cách thiết kế đẹp mắt, mà còn là một phương pháp thiết kế có lợi cho con người và môi trường. Các nghiên cứu khoa học đã chứng minh rằng biophilic design có thể mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe, tinh thần và hiệu quả làm việc của con người, cũng như giảm thiểu tác động tiêu cực đến môi trường.

Biophilic design là một phương pháp thiết kế có lợi cho con người và môi trường

Lợi ích cho sức khỏe

Biophilic design có thể giúp con người giảm căng thẳng, tăng cường sức đề kháng, hỗ trợ chữa bệnh và phòng ngừa bệnh tật. Một số lợi ích cụ thể như sau:

• Giảm căng thẳng: các yếu tố tự nhiên như cây xanh, ánh sáng, nước, động vật… có thể tạo ra một hiệu ứng gọi là stress recovery, tức là giúp con người phục hồi nhanh chóng sau khi trải qua các tình huống gây căng thẳng. Các yếu tố này cũng có thể giảm các hormone gây căng thẳng như cortisol và adrenaline, và tăng các hormone gây hạnh phúc như serotonin và oxytocin.
• Tăng cường sức đề kháng: các yếu tố tự nhiên như cây xanh, ánh sáng, nước, động vật… có thể tăng cường hệ miễn dịch của con người, bằng cách kích thích các tế bào bạch huyết và các protein kháng khuẩn. Các yếu tố này cũng có thể giúp con người tiếp xúc với các vi khuẩn có lợi cho sức khỏe.
• Hỗ trợ chữa bệnh: các yếu tố tự nhiên như cây xanh, ánh sáng, nước, động vật… có thể hỗ trợ quá trình chữa bệnh của con người, bằng cách giảm đau, viêm, nhiễm trùng và tăng vết lành. Các yếu tố này cũng có thể giúp con người giảm dùng thuốc và rút ngắn thời gian nhập viện.
• Phòng ngừa bệnh tật: các yếu tố tự nhiên như cây xanh, ánh sáng, nước, động vật… có thể phòng ngừa một số bệnh tật phổ biến hiện nay, như bệnh tim mạch, tiểu đường, béo phì, trầm cảm, lo âu… Các yếu tố này cũng có thể giúp con người duy trì một lối sống lành mạnh, như ăn uống hợp lý, vận động thường xuyên, ngủ đủ giấc…

Những bệnh viện mà có nhiều không gian xanh cho bệnh nhân thì thời gian được xuất viện nhanh hơn 8.5%

Lợi ích cho tinh thần

Biophilic design có thể giúp con người tăng sự hài lòng, hạnh phúc và thư giãn, cũng như tăng năng suất, sáng tạo và tập trung. Một số lợi ích cụ thể như sau:

• Tăng sự hài lòng: các yếu tố tự nhiên như cây xanh, ánh sáng, nước, động vật… có thể tạo ra một hiệu ứng gọi là biophilia satisfaction, tức là giúp con người cảm thấy hài lòng và tự tin hơn với không gian sống và làm việc của mình. Các yếu tố này cũng có thể tăng cường sự gắn kết và hợp tác giữa các cá nhân và nhóm trong một không gian chung.
• Tăng hạnh phúc: các yếu tố tự nhiên như cây xanh, ánh sáng, nước, động vật… có thể tạo ra một hiệu ứng gọi là biophilia happiness, tức là giúp con người cảm thấy hạnh phúc và vui vẻ hơn khi được sống trong một không gian đẹp và ý nghĩa. Các yếu tố này cũng có thể giúp con người có những trải nghiệm tích cực và nhớ đời với thiên nhiên.
• Tăng thư giãn: các yếu tố tự nhiên như cây xanh, ánh sáng, nước, động vật… có thể tạo ra một hiệu ứng gọi là biophilia relaxation, tức là giúp con người cảm thấy thư giãn và bình yên hơn khi được sống trong một không gian yên tĩnh và dễ chịu. Các yếu tố này cũng có thể giúp con người giảm các triệu chứng lo âu, trầm cảm và mất ngủ.
• Tăng năng suất: các yếu tố tự nhiên như cây xanh, ánh sáng, nước, động vật… có thể tạo ra một hiệu ứng gọi là biophilia productivity, tức là giúp con người làm việc hiệu quả và chất lượng hơn khi được sống trong một không gian thoáng đãng và sạch sẽ. Các yếu tố này cũng có thể giúp con người giảm bớt sự sao nhãng, mệt mỏi và sai sót trong công việc.
• Tăng sáng tạo: các yếu tố tự nhiên như cây xanh, ánh sáng, nước, động vật… có thể tạo ra một hiệu ứng gọi là biophilia creativity, tức là giúp con người có những ý tưởng mới mẻ và độc đáo hơn khi được sống trong một không gian phong phú và đa dạng. Các yếu tố này cũng có thể giúp con người có những khả năng giải quyết vấn đề và phát triển kỹ năng tốt hơn.
• Tăng tập trung: các yếu tố tự nhiên như cây xanh, ánh sáng, nước, động vật… có thể tạo ra một hiệu ứng gọi là biophilia attention, tức là giúp con người có khả năng tập trung cao hơn khi được sống trong một không gian rõ ràng và dễ nhìn. Các yếu tố này cũng có thể giúp con người có những quyết định nhanh chóng và chính xác hơn.

Biophilic design có thể giúp con người tăng sự hài lòng, hạnh phúc và thư giãn, cũng như tăng năng suất, sáng tạo và tập trung

Lợi ích cho môi trường

Biophilic design không chỉ có lợi cho con người, mà còn có lợi cho môi trường. Biophilic design có thể giúp giảm tiêu thụ năng lượng, nước và vật liệu, giảm ô nhiễm không khí, nhiệt độ và tiếng ồn, tăng cường đa dạng sinh học và bảo vệ thiên nhiên. Một số lợi ích cụ thể như sau:

• Giảm tiêu thụ năng lượng: các yếu tố tự nhiên như cây xanh, ánh sáng, nước, động vật… có thể giúp giảm tiêu thụ năng lượng điện và nhiên liệu trong các công trình kiến trúc và nội thất. Các yếu tố này cũng có thể giúp tận dụng các nguồn năng lượng tái tạo như mặt trời, gió, nước… Ví dụ, theo một báo cáo của World Green Building Council, biophilic design có thể giúp tiết kiệm đến 25% năng lượng điện và 11% năng lượng nhiên liệu trong các tòa nhà.
• Giảm tiêu thụ nước và vật liệu: các yếu tố tự nhiên như cây xanh, ánh sáng, nước, động vật… có thể giúp giảm tiêu thụ nước và vật liệu trong các công trình kiến trúc và nội thất. Các yếu tố này cũng có thể giúp tái sử dụng và tái chế các nguồn nước và vật liệu. Ví dụ, theo một báo cáo của World Green Building Council, biophilic design có thể giúp tiết kiệm đến 36% nước và 15% vật liệu trong các tòa nhà.
• Giảm ô nhiễm không khí, nhiệt độ và tiếng ồn: các yếu tố tự nhiên như cây xanh, ánh sáng, nước, động vật… có thể giúp giảm ô nhiễm không khí, nhiệt độ và tiếng ồn trong các công trình kiến trúc và nội thất. Các yếu tố này cũng có thể giúp cải thiện chất lượng không khí, làm mát không gian và giảm độ ồn. Ví dụ, theo một báo cáo của World Health Organization, biophilic design có thể giúp giảm đến 60% ô nhiễm không khí, 5°C nhiệt độ và 10 dB tiếng ồn trong các khu đô thị.
• Tăng cường đa dạng sinh học và bảo vệ thiên nhiên: các yếu tố tự nhiên như cây xanh, ánh sáng, nước, động vật… có thể giúp tăng cường đa dạng sinh học và bảo vệ thiên nhiên trong các công trình kiến trúc và nội thất. Các yếu tố này cũng có thể giúp duy trì các hệ sinh thái và các loài sống. Ví dụ, theo một báo cáo của United Nations, biophilic design có thể giúp bảo tồn đến 30% diện tích thiên nhiên và 40% loài sống trên thế giới.

Biophilic design có thể giúp giảm tiêu thụ năng lượng, tăng cường đa dạng sinh học và bảo vệ thiên nhiên.

Cách áp dụng thiết kế biophilic design trong các công trình kiến trúc và nội thất

Sau khi biết về các nguyên lý và lợi ích của biophilic design, bạn có thể tự hỏi làm thế nào để áp dụng biophilic design trong các công trình kiến trúc và nội thất của mình. Đây không phải là một câu hỏi dễ trả lời, bởi vì biophilic design là một phương pháp thiết kế sáng tạo và linh hoạt, không có một công thức cố định hay một bộ quy tắc nghiêm ngặt. Tuy nhiên, có một số gợi ý và mẹo để bạn có thể áp dụng biophilic design một cách hiệu quả và phù hợp với điều kiện của mình. Dưới đây là một số gợi ý và mẹo cho bạn:

Chọn vị trí và hướng xây dựng phù hợp với điều kiện tự nhiên: đây là một yếu tố quan trọng để bạn có thể tận dụng tối đa các yếu tố tự nhiên như ánh sáng, gió, nước, cảnh quan… trong thiết kế kiến trúc và nội thất. Bạn nên chọn vị trí có khả năng tiếp xúc với thiên nhiên cao, như gần công viên, hồ nước, rừng cây… Bạn cũng nên chọn hướng xây dựng phù hợp với khí hậu và văn hóa của khu vực, như hướng đông để đón ánh sáng sớm, hướng nam để tránh nắng gắt, hướng tây để ngắm hoàng hôn…

Trường mẫu giáo Farming Kindergarten, Biên Hòa, Việt Nam

Tận dụng tối đa ánh sáng tự nhiên và thông gió tự nhiên: đây là hai yếu tố tự nhiên quan trọng nhất trong biophilic design, bởi vì chúng ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe, tinh thần và hiệu quả của con người. Bạn nên thiết kế các cửa sổ, cửa kính, mái nhà hoặc tường sao cho có thể đón được nhiều ánh sáng tự nhiên nhất có thể, nhưng cũng phải chú ý đến việc điều chỉnh ánh sáng theo thời gian và mùa.

Bạn cũng nên thiết kế các lỗ thông gió, quạt máy, máy lạnh hoặc máy sưởi sao cho có thể tạo được luồng không khí tự nhiên trong không gian sống và làm việc, nhưng cũng phải chú ý đến việc điều chỉnh không khí theo nhiệt độ và độ ẩm.

Ánh sáng tự nhiên và thông gió tự nhiên là hai yếu tố tự nhiên quan trọng nhất trong biophilic design

Sử dụng các vật liệu tự nhiên, tái chế hoặc sinh học: đây là một yếu tố quan trọng để bạn có thể tạo ra một không gian có tính thẩm mỹ cao, có liên quan đến thiên nhiên và có lợi cho môi trường. Bạn nên sử dụng các loại vật liệu có nguồn gốc từ thiên nhiên, như gỗ, đá, tre, rơm… hoặc các loại vật liệu được tái chế từ các nguồn khác, như nhựa, kim loại, giấy… hoặc các loại vật liệu được sản xuất từ các nguồn sinh học, như sợi tự nhiên, cao su, sáp…

Bạn cũng nên chọn các loại vật liệu có màu sắc và kết cấu giống như thiên nhiên, như màu xanh, nâu, vàng, trắng… hoặc có họa tiết hoa văn, gân gỗ, vân đá…

Đưa cây xanh vào trong và ngoài công trình: đây là một yếu tố quan trọng để bạn có thể tạo ra một không gian có sự sống động, sinh động và xanh mát. Bạn nên sử dụng các loại cây trồng phù hợp với điều kiện khí hậu, địa lý và văn hóa của khu vực, như cây cảnh, cây ăn trái, cây thuốc… Bạn cũng nên thiết kế các không gian trồng cây trong nhà hoặc ngoài trời, như chậu hoa, vườn treo, mái xanh… Bạn cũng nên chú ý đến việc chăm sóc và bảo vệ các cây xanh, như tưới nước, bón phân, cắt tỉa, phòng trừ sâu bệnh…

Đưa cây xanh vào trong và ngoài công trình để tạo ra một không gian sinh động và xanh mát.

Sử dụng các yếu tố nước: đây là một yếu tố quan trọng để bạn có thể tạo ra một không gian có sự thanh lọc, mát mẻ và thư giãn. Bạn nên sử dụng các loại nước có nguồn gốc từ thiên nhiên, như nước mưa, nước suối, nước giếng… hoặc các loại nước được lọc sạch và tái sử dụng. Bạn cũng nên thiết kế các không gian có nước trong nhà hoặc ngoài trời, như bể cá, ao hồ, suối nhân tạo hoặc tự nhiên…

Bạn cũng nên chú ý đến việc bảo quản và tiết kiệm nước, như lắp đặt các thiết bị tiết kiệm nước, thu gom và tái sử dụng nước mưa, tránh xả thải vào nguồn nước…

Thiết kế các không gian mở để con người có thể tận hưởng thiên nhiên

Tạo ra các không gian mở và liên kết với thiên nhiên: đây là một yếu tố quan trọng để bạn có thể tạo ra một không gian có sự rộng rãi, linh hoạt và giao tiếp. Bạn nên thiết kế các cửa sổ, cửa kính, mái nhà hoặc tường có thể mở rộng hoặc thu hẹp để điều chỉnh ánh sáng và không khí.

Bạn cũng nên thiết kế các không gian ngoài trời như ban công, sân thượng, vườn hoặc mái xanh để con người có thể tận hưởng thiên nhiên. Bạn cũng nên chú ý đến việc an toàn, bảo mật và quy định của từng khu vực khi thiết kế các không gian mở.

Những dự án nổi bật với phong cách thiết kế biophilic design

Elysian

Elysian là một dự án mang phong cách Biophilic Design, tạo ra một môi trường sống gần gũi với thiên nhiên tại Quận 9 được Gamuda Land phát triển. Dự án Elysian Thủ Đức cũng đặc biệt chú trọng vào việc tạo ra không gian sống cân bằng, nơi mà cư dân có thể tận hưởng cuộc sống trong một môi trường yên tĩnh và yên bình. Các không gian ngoại vi được bố trí sao cho tận dụng tối đa tầm nhìn ra thiên nhiên và tạo cảm giác hòa mình vào cảnh quan xanh mát.

Elysian Lò Lu với phong cách thiết kế Biophilic Design nổi bật

Phong cách biophilic của Elysian không chỉ mang lại sự hài lòng và an yên cho cư dân, mà còn góp phần thúc đẩy sự tương tác với thiên nhiên và tạo ra một môi trường sống bền vững và cân bằng.

Artisan Park

Với hướng tiếp cận biophilic, Artisan Park sử dụng các yếu tố thiên nhiên để tạo nên một môi trường sống hài hòa và tươi mới. Thiết kế của nó tập trung vào việc đem thiên nhiên vào bên trong không gian sống, bằng cách sử dụng ánh sáng tự nhiên, cây xanh, vườn hoa và các yếu tố tự nhiên khác.

Artisan Park có phối cảnh thiết kế nhiều mảng xanh theo phong cách Biophilic

Công viên và khu vườn tại Artisan Park được chăm sóc kỹ lưỡng và bố trí tự nhiên, tạo ra một môi trường sống yên bình và gần gũi với thiên nhiên. Các không gian xanh rộng lớn, cùng với sự hiện diện của cây cối và hoa lá, giúp cư dân tận hưởng không khí trong lành và cảm nhận sự tươi mới mỗi ngày.

Có thể nói, Biophilic design là một xu hướng thiết kế ngày càng phổ biến và quan trọng trong thời đại hiện nay, khi con người đang phải đối mặt với nhiều vấn đề về sức khỏe, tinh thần và môi trường do sự phát triển quá nhanh của công nghệ và đô thị hóa. Biophilic design là một cách để con người có thể kết nối lại với thiên nhiên, tạo ra một cuộc sống xanh và bền vững cho bản thân và cho hành tinh.

Có thể bạn muốn xem thêm bài viết:

• Quy hoạch thành phố Thủ Đức & giá trị cốt lõi
• Quy hoạch cao tốc Biên Hòa Vũng Tàu & giá trị cốt lõi
• Quy hoạch đường Vành Đai 3 mới nhất

SÀN GIAO DỊCH BẤT ĐỘNG SẢN KEEN LAND

☎ Hotline 24/7: 0949.893.893

(Phone, Viber, Zalo, Whatsapp, Wechat)